Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2015

Είδη Λιθοδομής

Συχνά στην περιγραφή των κάτστρωνστον Καστρολόγο  αναφέρεται ο τρόπος κατασκευής της τοιχοποιίας.

Οι τοιχοποίες είναι συνήθως λιθοδομές, δηλαδή πέτρινες κατασκευές. Υπάρχουν κάποιοι σχετικοί όροι που καλό είναι να τους έχουμε υπόψη.


Η λιθοδομή χωρίζεται σε διαφορετικές κατηγορίες, ανάλογα με την επεξεργασία της πέτρας. Τα πιο γνωστά είδη λιθοδομών είναι:


Οχυρό Γκύκλος: Ξηρολιθοδομή
1. Ξηρολιθοδομές
Ξηρολιθοδομές ή ξερολιθιές ή ξερολίθια, είναι οι λιθοδομές που κτίζονται χωρίς κονίαμα (λάσπη)
 και με σχετικά μικρή - επιτόπια επεξεργασία της πέτρας. Είναι η παλαιότερη μέθοδος λιθοδομής.
Όσον αφορά τα κάστρα στην Ελλάδα, αυτός ο τρόπος κατασκευής είχε εγκαταλειφθεί από την αρχή της Μεσοβυζαντινής περιόδου και χρησιμοποιόταν μόνο για πρόχειρες οχυρώσεις ή για κάστρα καταφύγια.  







2. Αργολιθοδομές
Κάστρο Αετού: Αργολιθοδομή
Αργολιθοδομές λέγονται οι τοιχοποιίες που γίνονται με αργούς λίθους (που έχουν υποστεί πολύ μικρή ή και καθόλου επεξεργασία) και κονίαμα. Το ελάχιστο πάχος μιας αργολιθοδομής είναι 45 έως 50 εκατ.












3.  Ημιλαξευτές  Λιθοδομές
Αγιονόρι: Ιμιλαξευτή Λιθοδομή
Ημιλαξευτές είναι οι λιθοδομές οι οποίες κατασκευάζονται με μισολαξευμένες πέτρες (έχουν υποστεί μεγαλύτερη επεξεργασία από αυτή των αργολιθοδομών) και κονίαμα.
Η λιθοδομή κτίζεται από την μια και σπανιότερα από τις δύο πλευρές με μισολαξευμένες πέτρες, ενώ ο υπόλοιπος όγκος της οικοδομής κτίζεται με αργούς λίθους.









 4. Λαξευτές  Λιθοδομές
Ρόδος: Λαξευτή Λιθοδομή
Η λαξευτή τοιχοποιία είναι ο αρχαιότερος τρόπος κατασκευής λιθοδομών, με τον οποίο έχουν κτισθεί πολύ σημαντικά μνημεία. Η κάθε πέτρα έχει υποστεί τέτοια επεξεργασία που έχει  αποκτήσει πλήρως το σχήμα που   χρειάζεται για την κατασκευή της λιθοδομής.
Στην αρχαιότητα η δόμηση γινόταν χωρίς κονίαμα.  Άλλωστε η αντοχή της τοιχοποιίας βασίζεται στην απόλυτη έδραση και στην εμπλοκή των λίθων. Για να ενισχυθεί όμως η κατασκευή
χρησιμοποιούσαν μεταλλικούς συνδετήρες.







Γωνιόλιθοι

Πύργος Αμπελικού: Λαξευτοί Γωνιόλιθοι 
Συνήθως, στους προηγούμενους δύο τύπους λιθοδομών, οι λίθοι στις γωνίες -γωνιόλιθοι ή ακρογωνιαίοι λίθοι- είναι πάντα λαξευτοί για την καλύτερη στήριξη της κατασκευής.





Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2015

Ελληνικό Ιστορικό Χρονολόγιο

Για την Αρχαιολογική Επιστήμη, η Ελληνική ιστορία χωρίζεται σε συγκεκριμένες περιόδους που καταγράφονται στον παρακάτω πίνακα (πηγή Υπουργείο Πολιτισμού).
Στον Καστρολόγο περιλαμβάνονται κάστρα που ήταν σε χρήση από τον 4ο μ.Χ. αιώνα και μετά, αλλά πολλά από αυτά κουβαλούν μια μακραίωνη ιστορία και συχνά έχουν οχυρώσεις που προέρχονται από παλαιότερες εποχές. Πολλές φορές, στις περιγραφές των κάστρων γίνεται αναφορά σε προγενέστερες ιστορικές περιόδους.
Επομένως θα ήταν χρήσιμο σε όσους ενδιαφέρονται για την ιστορία των Κάστρων στην Ελλάδα να έχουν υπόψη τους την επιστημονική ταξινόμηση, τη χρονική διάρκεια και την επίσημη ονομασία αυτών των περιόδων:

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ -10000 π.Χ.
ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ10000-περίπου 6500 π.Χ.
ΝΕΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 6500-περίπου 3000 π.Χ.
Αρχαιότερη Νεολιθική6500-5600 π.Χ.
Μέση Νεολιθική5600-5300 π.Χ.
Νεώτερη Νεολιθική5300-4500 π.Χ.
Τελική Νεολιθική ή Χαλκολιθική εποχή4500-3200/3000 π.Χ.
ΠΡΩΤΟΕΛΛΑΔΙΚΗ - ΠΡΩΤΟΚΥΚΛΑΔΙΚΗ - ΠΡΩΤΟΜΙΝΩΙΚΗ ΕΠΟΧΗ3200/3000-2000 π.Χ.
Πρωτοελλαδική / Πρωτοκυκλαδική / Πρωτομινωική Ι .3200/3000-2600 π.Χ.
Πρωτοελλαδική / Πρωτοκυκλαδική / Πρωτομινωική ΙΙ2600-2300 π.Χ.
Πρωτοελλαδική / Πρωτοκυκλαδική / Πρωτομινωική ΙΙΙ2300-2100/2000 π.Χ.
ΜΕΣΟΕΛΛΑΔΙΚΗ - ΜΕΣΟΚΥΚΛΑΔΙΚΗ - ΜΕΣΟΜΙΝΩΙΚΗ ΕΠΟΧΗ 2100/2000-1600 π.Χ.
Μεσοελλαδική/ Μεσομινωική Ι2100/2000-1800 π.Χ.
Μεσοελλαδική / Μεσομινωική ΙΙ1800-1700 π.Χ.
Μεσοελλαδική / Μεσομινωική ΙΙΙ1700-1600 π.Χ.
ΥΣΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ 1600-1100 π.Χ.
Υστεροελλαδική / Υστερομινωική Ι 1600-1500/1450 π.Χ.
Υστεροελλαδική / Υστερομινωική ΙΙ1500/1450-1400 π.Χ.
Υστεροελλαδική / Υστερομινωική ΙΙΙ1400-1100 π.Χ.
Υστεροελλαδική / Υστερομινωική ΙΙΙA1400-1300 π.Χ.
Υστεροελλαδική / Υστερομινωική ΙΙΙΒ1300-1200 π.Χ.
Υστεροελλαδική / Υστερομινωική ΙΙΙΓ 1200-1100 π.Χ.
Υπομυκηναϊκή / Υπομινωική περίοδος1100-1050/1025 π.Χ.
ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ («Σκοτεινοί Αιώνες») .1050/1025-700 π.Χ.
Πρωτογεωμετρική περίοδος1050/1025-900 π.Χ.
Πρώιμη Γεωμετρική περίοδος900-850 π.Χ.
Μέση Γεωμετρική περίοδος850-760 π.Χ.
Ύστερη Γεωμετρική περίοδος760-700 π.Χ.
ΠΡΩΙΜΗ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ ή ΑΝΑΤΟΛΙΖΟΥΣΑ700-610 π.Χ.
ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ610-490/80 π.Χ.
Πρώιμη περίοδος610-575 π.Χ.
Μέση περίοδος575-530 π.Χ.
Ύστερη περίοδος530-490/80 π.Χ.
ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ490/80-323 π.Χ.
Πρώιμη Κλασική περίοδος490/80-450 π.Χ.
Μέση / Ώριμη Κλασική περίοδος450-400/380 π.Χ.
Ύστερη Κλασική περίοδος400/380-323 π.Χ.
ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΟΧΗ323-31 π.Χ.
Πρώιμη Ελληνιστική περίοδος323-275 π.Χ.
Μέση Ελληνιστική περίοδος 275-150 π.Χ.
Ύστερη Ελληνιστική περίοδος150-31 π.Χ.
ΡΩΜΑΪΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ 31 π.Χ.-324 μ.Χ.
ΠΑΛΑΙΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ4ος-7ος αι. μ.Χ.
ΠΡΩΙΜΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ 324-842
ΜΕΣΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ842-1204
ΥΣΤΕΡΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ1204-1453
ΛΑΤΙΝΟΚΡΑΤΙΑ (Φραγκοκρατία, Ενετοκρατία κλπ)1204-16ος αι.
ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ1453-1821