Τα σχόλια δεν καταργούνται εντελώς. Ούτε διαγράφονται τα παλιά. Απλά, αλλάζω το σύστημα και πλέον δεν είναι δυνατή η υποβολή σχολίων από μια φόρμα κατευθείαν μέσα στη σελίδα. Είναι όμως δυνατή η αποστολή σχολίων με τη φόρμα επικοινωνίας και η δημοσίευσή τους αργότερα στη σελίδα του κάστρου στο οποίο αναφέρονται..Ο βασικός λόγος είναι οι πολλές και ακαλαίσθητες διαφημίσεις της υπηρεσίας που χρησιμοποιούσα για τα σχόλια, της DISQUS. Όπως οι περισσότερες ιστοσελίδες, ο Καστρολόγος χρησιμοποιούσε ένα third-party plugin (αυτό της DISQUS) για τα σχόλια. Θα μπορούσα να δημιουργήσω εύκολα ένα αυτόνομο δικό μου σύστημα όπου ο υποβάλλων το σχόλιο θα έπρεπε να κάνει log-in, αλλά αυτό θα διευκόλυνε πολύ τους hackers.
Ένας δευτερεύων λόγος είναι ότι αυτή η δυνατότητα για σχόλια δεν υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής, δυστυχώς. Τα σχόλια στον Καστρολόγο είναι σχετικά λίγα και σπάνια αναπτύχθηκε διάλογος. Ο διάλογος είναι ένα από τα ατού κάθε σελίδας με σχόλια. Στον Καστρολόγο, η επισκεψιμότητα δεν είναι μεγάλη και επομένως τα σχόλια είναι λίγα και ο διάλογος ακόμα λιγότερος. Οι μόνοι διάλογοι που θυμάμαι, έτσι πρόχειρα, είναι κάποια ανταλλαγή απόψεων για το Σανταμέρι και μια διένεξη σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του πύργου Κοσονάκου.
Ένας άλλος -τριτεύων- λόγος της κατάργησης των απευθείας σχολίων είναι ότι πολλές φορές τα σχόλια ήταν άστοχα ή επρόκειτο για παρατηρήσεις που δεν υπήρχε λόγος να παραμένουν δημοσιευμένα σαν σχόλια. Λόγου χάριν, πολλοί έστελναν παρατηρήσεις για διορθώσεις λαθών στα στοιχεία ενός κάστρου μέσα από τα σχόλια. Είμαι ευγνώμων γι' αυτό το feedback, αλλά όταν ένα τέτοιο μήνυμα παραμένει στα σχόλια δημιουργείται μπέρδεμα. Έτσι π.χ. όταν ένας φίλος έστειλε με σχόλιο την παρατήρηση ότι η τρίτη φωτογραφία του κάστρου των Καλαβρύτων ήταν λάθος, το διόρθωσα αμέσως. Μετά όμως άρχισαν να καταφτάνουν σχόλια εις απάντησιν του προηγουμένου ότι η τρίτη φωτογραφία (που πλέον είχε αντικατασταθεί) ήταν ολόσωστη (να και ο διάλογος). Οπότε στο τέλος αναγκάστηκα να μπλοκάρω όλα τα σχετικά σχόλια για να μη δημιουργείται σύγχυση. Τέτοιου είδους προβλήματα προέκυψαν σε πάνω από δέκα περιπτώσεις.
Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν καταργώ το DISQUS αλλά διατηρώ τα σχόλια με ένα πιο απλό σύστημα. Τα παλιά σχόλια επισκεπτών θα είναι πάντα ορατά. Όποιος θέλει να υποβάλλει σχόλιο, ας μου το στείλει με email ή με τη φόρμα επικοινωνίας, κι εγώ θα το βάλω στη σελίδα. Αυτό θα μου δώσει την ευκαιρία να συμπεριλαμβάνω στα σχόλια και πολλά μηνύματα που μου έρχονται σαν email, αλλά θα ήταν χρήσιμο να δημοσιευτούν. Με τη σύμφωνη γνώμη του αποστολέα βεβαίως.
Αυτό το σύστημα είναι λίγο «χειροκίνητο» και χαμηλής τεχνολογίας, αλλά θα κάνει τη δουλειά του. Βέβαια, αν κάποια στιγμή αρχίσουν και καταφτάνουν εκατοντάδες σχόλια, είναι αδύνατο να εφαρμοστεί. Με ένα ή δύο σχόλια το μήνα, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
Παρεμπιπτόντως, στείλτε σχόλια. Κάθε επικοινωνία είναι πολύτιμη. Ιδίως ό,τι έχει να κάνει με καινούργιες πληροφορίες για τα ελληνικά κάστρα.
