Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2020

Τα δώδεκα κάστρα της Κογκέστας


 Σύμφωνα με το Χρονικόν του Μορέως, όταν οι Φράγκοι εισέβαλαν το 1205 στον Μοριά, είχαν στόχο να καταλάβουν 12 βυζαντινά κάστρα.


Το Χρονικόν δεν ξεκαθαρίζει ποια ήταν αυτά τα κάστρα. Η ολοκλήρωση της κατάκτησης πήρε πολλά χρόνια και η εξιστόρηση του Χρονικού απλώνεται σε πολλά γεγονότα, οπότε χάνουμε τον λογαριασμό με τα κάστρα.  Η σύγχρονη ιστορική έρευνα δέχεται την ταύτιση που πρότεινε πρώτος ο  Στέφανος Ν. Δραγούμης (1842-1923,  διετέλεσε και πρωθυπουργός), σύμφωνα με την οποία, τα δώδεκα κάστρα της Κονγκέστας  είναι τα εξής

  1. Πάτρα
  2. Ποντικόκαστρο
  3. Ακροκόρινθος
  4. Αράκλοβο
  5. Κυπαρισσία
  6. Κορώνη
  7. Καλαμάτα
  8. Μονεμβασιά
  9. Ανάπλι
  10. Άργος
  11. Νίκλι
  12. Βελιγοστή
(το μόνο που δεν σώζεται είναι της Βελιγοστής. Από το Νίκλι και το Αράκλοβο σώζονται ελάχιστα)


Το Χρονικόν του Μορέως το αφηγείται ως εξής:

Ετότε γαρ όπου λαλώ κ᾿ εις τον καιρόν εκείνον

ο τόπος όλος του Μορέως, όσος και περιέχει

το λέγουν Πελοπόννεσον, ούτως τον ονομάζουν,

ουδέν είχεν καταπαντού, μόνον δώδεκα κάστρη.


Κάποιοι ιστορικοί, όπως ο Antoine Bon, θεωρούν ότι ο αριθμός αυτός δεν είναι πραγματικός, κυρίως επειδή φαίνεται να λείπουν κάποια κάστρα που υπήρχαν πριν τη Φραγκοκρατία, παράδειγμα η Μεθώνη. Είναι αλήθεια ότι το Χρονικόν δεν είναι επιστημονική μελέτη και δεν μπορούμε να παίρνουμε κατά γράμμα όλα όσα λέει. Επίσης ο ανώνυμος συγγραφέας το χρονικού φαίνεται να έχει μια αδυναμία στον αριθμό δώδεκα που τον χρησιμοποιεί 22 φορές στο κείμενο («δώδεκα καβαλλαρέοι» κλπ.). Και είναι σίγουρο ότι πέρα από τα μεγάλα Βυζαντινά κάστρα υπήρχαν και πολλά μικρότερα φρούρια που αξιοποιήθηκαν από τους Φράγκους.

Προσωπικά πιστεύω ότι το Αράκλοβο δεν ήταν στον αρχικό στόχο των δώδεκα, απλά ήταν ένα από τα πολλά δευτερεύοντα κάστρα που έπρεπε να καταλάβουν, αλλά έγινε θρυλικό λόγω της ηρωικής αντίστασης του Δοξαπατρή Βουτσαρά. Άρα η παραπάνω λίστα ίσως θα ήταν πιο σωστή με το Αράκλοβο εκτός και τη Μεθώνη μέσα. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου