Υπερβολικές Ανακαινίσεις

 Πολλά κάστρα και πύργοι  δέχονται κατά καιρούς εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης. Συνήθως αυτες οι εργασίες αποφεύγουν να αλλοιώσουν τη μορφή του μνημείου, απλά γίνονται για να βελτιώσουν κάπως την εικόνα ή να εμποδίσουν περαιτέρω κατάρρευση. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα. Αναφέρω ενδεικτικά μερικές περιπτώσεις άψογων αναστηλώσεων: Πλαταμώνας, Βάτικα, Ανδρομονάστηρο, Αγιονόρι, Φανάρι, Χλεμούτσι, Πάτρα, Πύργος Πιτυούς, Πύργος Βασιλικού.

Γίνονται όμως και κάποιες επισκευές που είναι υπερβολικά παρεμβατικές:

Α) Απαράδεκτες Ανακατασκευές

1) Πύργος Ελαίας (Λακωνία)

Σήμερα (αριστερά) και πριν το 2000

2) Παλιόπυργος Αρσανά Αγ. Παύλου ( Άγιο Όρος)

σήμερα και πριν το 2018

3) Βίγλα Γιαλού Κεφάλι (Κρήτη, Λασίθι)

σήμερα και πριν το 2010

4) Πύργος Αλιβερίου (ΘΗΣ ΔΕΗ, Αλιβέρι)

Σήμερα και πριν το 1953

5) Πύργος Μονής Ελεούσας (Λυγιά, Ηλεία)

Β) Υπερβολικές Ανακατασκευές (αλλά μάλλον αναγκαίες)

6) Πύργος Τζανετάκη (Γύθειο)

7) Πύργος Πετιμεζά (Κάτω Λουσοί, Αχαΐα)

σήμερα και πριν το 1973

8) Πύργος Λεβένταινας (Καρύταινα, Αρκαδία)

9) Πύργος Τσουκαλαδέλλη (Θέρμη, Μυτιλήνη)

10) Κούλια Παραμυθιάς (Θεσπρωτία)

Συμπέρασμα: οι ριζικές ανακαινίσεις –από ερείπιο σε κατοικίσιμο κτίριο– χρειάζονται μόνο για πυργοκατοικίες του 18ου/19ου αιώνα. Σε άλλες περιπτώσεις, ειδικά όταν αλλάζει εντελώς η μορφή του μνημείου, είναι απαράδεκτες.

Αυτό είναι αυτονόητο. Το θέμα ειναι ότι αυτό που λέμε εδώ «απαράδεκτες ανακαινίσεις» δεν είναι αποτέλεσμα πρωτοβουλίας του Υπουργείου Πολιτισμού αλλά είναι αυθαίρετες ενέργειες τοπικών φορέων και  κάποιων μερακλήδων με καλές προθέσεις. 

Βυζαντινές Πόλεις

 Διαδραστικός χάρτης των πόλεων του Βυζαντίου προς το τέλος του 6ου αιώνα.

Από το Βυζαντινόν Χρονικόν.

Ο χάρτης βασίζεται κυρίως σε δύο πηγές του 6ου αιώνα: τον «Συνέκδημο» του Ιεροκλέους) και το «Περί Κτισμάτων» του Προκοπίου, με λίγες μεταγενέστερες προσθήκες. Υπάρχουν και αρκετές άλλες πόλεις η θέση των οποίων δεν είναι γνωστή ούτε κατά προσέγγιση.

Σχεδόν κάθε πόλη από αυτές  έχει το κάστρο της. Δυστυχώς, από τα κάστρα που αντιστοιχούν στις θέσεις του χάρτη και που βρίσκονται έξω απο τα σημερινά ελληνικά σύνορα ελάχιστα μπορούν να χαρακτηριστούν «Βυζαντινά», καθώς έχουν υποστεί τροποποιήσεις και ανακατασκευές από πάσης φύσεως κατακτητές και καταπατητές στο πέρασμα των αιώνων.